about Sent after war posts
2015/16
installation
On the basis of research and documentation Wilmering reconstructs the military past of his father, who was active in both the Haarlem resistance as in the Dutch East Indies.
In 2015 Luuk Wilmering launched an investigation into the military history of his father. He consulted various archives, visited war museums, delved into military records and spoke elderly former India goers. The pictures he took in museums, together with found documents and personal memories form the installation Kabinet van nagekomen oorlogsberichten (Cabinet of – sent after – war posts). Speculative exhibition reveals a very personal history, and simultaneously agrees shared memories and experiences of veterans children.
Kunstfort bij Vijfhuijzen, 2016
______________________________________________________________________________________________________
Het centrale uitgangspunt voor de installatie Sent after war posts is een foto die mij van jongs af aan geïntrigeerd heeft. Op de bewuste foto, die genomen is tijdens de mobilisatie van 1940, staat mijn vader in sergeantsuniform en richt een beetje guitig zijn pistool op de lens van de camera. De foto is genomen in de achtertuin van een vriend en straalt een geruststellende onbevangenheid uit.
Mijn hele jeugd is doordrenkt met spannende oorlogsverhalen. Mijn vader vocht bij het uitbreken van de tweede wereldoorlog aan de Grebbelinie en nam later actief deel aan het verzet en bij de binnenlandse strijdkrachten. Vaak vroegen wij hem –mijn broers, zussen en ik– ‘s avonds na het eten om iets over die tijd te vertellen en dan hingen wij aan zijn lippen. Later bleek dat hij op die momenten uitsluitend vertelde over de ‘avonturen’ die hij geschikt achtte voor onze jonge oren, de heldenavonturen met goede afloop. Pas veel later hoorde ik via mijn broer over de verschikkingen die hij in gevangenschap had meegemaakt.
Over zijn ervaringen in Indonesië liet mijn vader zich weinig uit. Mijn vader was een man met een sterk moreel kompas en een groot gevoel voor rechtvaardigheid. Nu achteraf heb ik de indruk dat hij in Indonesië misschien bij dingen betrokken is geweest waar hij zich later moeilijk toe wist te verhouden.
Toen mijn broers en ik pubers waren discussieerden we soms over 'vuile oorlogen', waarbij Indonesië niet door ons werd vermeden. Die discussies konden toen heel hoog oplopen. Het was duidelijk een pijnplek. Slechts eenmaal hebben wij een tipje van zijn ervaringen kunnen zien toen hij tijdens ziekte door een verkeerde combinatie van medicijnen begon te hallucineren en er allerlei verwarde oorlogsfragmenten naar boven kwamen.
Mijn vader is in 1984 overleden. Voor mij te vroeg om op een meer genuanceerde toon met hem in gesrek te gaan over die tijd. In 2015 ben ik daarom alsnog onderzoek gaan doen naar zijn militaire verleden. Hiervoor heb ik verschillende archieven geraadpleegd en ook gegevens opgevraagd bij het Ministerie van Defensie.
Vanaf medio 2000 raakte ik bijzonder gefascineerd in de manier waarop de oorlog in beeld wordt gebracht in veel oorlogmusea. Vooral musea aan de Franse noordwestkust, de Engelse oostkust en in Noord-Duitsland spraken mij bijzonder tot de verbeelding, zoals in die tijd op het Duitse eiland Rügen en het Mérmorial 39-45 in Brest. Veel van deze musea zijn ontstaan vanuit particulier initiatief en daardoor soms een beetje onbeholpen samengesteld. Het beeld dat in deze musea wordt geschetst van de oorlog sluit op een vreemde manier naadloos aan bij al die ‘spannende oorlogsverhalen’ van mijn vader en bij die spectaculaire Amerikaanse oorlogsfilms waar mijn broers en ik zo dol op waren. Dit was geen werkelijkheid, dit was fantasie: iedereen was goed, óók de Duitsers... mooie pakken hadden die ook! Ik heb honderden foto’s gemaakt in die musea.
Sent after war posts is een installatie waarin werkelijkheid en fictie door elkaar lopen. In deze installatie zijn meer dan 300 foto's, documenten, landkaarten en objecten –als één grote ruimtelijke collage– samengebracht. Ook heb ik “begeleidende” teksten geschreven die deel uitmaken van de inatallatie. Deze teksten zijn gebaseerd op herinneringen aan de verhalen die mijn vader ons heeft verteld en op herinneringen van andere familieleden. Deze teksten lopen als rode draad door het hele werk.
Luuk Wilmering