In the work Heel Ander Blad (2009), Wilmering created a remix of the Dutch newspaper NRC Handelsblad by rearranging parts of texts and photos. This resulted in a partially fictitious kind of reporting that at first glance looked treacherously authentic, a sense that was reinforced by producing the work in the form of a newspaper. Only upon closer examina­tion does the reader/viewer discover the improbable and sometimes absurd nature of this constructed news.


     In other works, Wilmering plays with the degree of reality in news photos by making large-size (and partially painted) montages out of them, in which he pompously places himself in the picture, looking straight at the viewer. The advent of Photoshop has also prompted hi1m to begin painting. This relationship to the daily flow of media images is typical of Wilmering's work. He consistently tries to expose how the media construct a seemingly trustworthy worldview. With his very precise photo montages, he creates a seemingly harmonious picture, but one that is nonetheless full of contradic­tions.


     A recent work called Alphabet (2009) consists of thematically arranged fragments of news photos that ·have been assembled on a piece of paper. Together, twenty-six of these sheets form an alphabet of news categories that frequently appear in the news. The work indirectly refers to forms of pres­entation from the conceptual and minimal art of the 1970s, but also links directly into contemporary experiences of the daily news. The abundance of visual information that comes to us through the media precludes any form of involvement and action. And it is also becoming increasingly difficult to discover the truth behind the news. The realism of the journalistic photo­graph, he suggests, has thus become meaningless, and the news has become entertainment. This observation creates a new freedom for the artist to play a game with our conditioned way of looking at these pictures.


Frits Gierstberg, 2010 (in Quickscan NL#1)


______________________________________________________________________________________________________



     Een krant van 24 pagina’s vormt de kern van de tentoonstelling van Luuk Wilmering (Haarlem, 1957) in de projectzaal van De Pont. Niet alleen qua uiterlijk, ook inhoudelijk heeft Heel Ander Blad alles wat een krant hoort te hebben; van de opvallende foto en de dagelijkse cartoon op de voorpagina tot de columns en de rouwadvertenties; van de binnenland- en buitenlandpagina’s tot de kunst- en economiebijlage. Binnen dat vertrouwde stramien speelt Luuk Wilmering een ontregelend spel met feit en fictie. “Schoon als de toevallige ontmoeting op een snijtafel van een paraplu en een naaimachine”, dichtte de 19de eeuwse Franse dichter Isidore Ducasse in zijn Zangen van Maldoror. Wilmerings Heel Ander Blad is het resultaat van een soortgelijk treffen op een snijtafel. In de afgelopen drie jaar heeft hij honderden kranten-

koppen, artikelen, foto’s en illustraties uit NRC Handelsblad versneden en op een nieuwe manier samengevoegd. “Nog even wachten op alledaagse uitzichtloosheid” heet het in een van de koppen. Vanuit het besef dat de media een allesbehalve objectieve en volledige weergave bieden van wat zich in de wereld afspeelt, heeft Wilmering zich een weg terug gebaand naar de chaotische werkelijkheid waaraan het nieuws is ontsproten. De toon van Heel Ander Blad schiet heen en weer tussen zwaarmoedig en lichtvoetig. Humor en banaliteit, diepzinnigheid en absurdisme strijden om de voorrang. Tussen de visuele dichtheid van woorden en beelden bevinden zich plekken wit, als terra incognita op oude wereldkaarten. Hoeveel vragen de uit krantensnippers opgebouwde krantenkoppen en leads ook oproepen, taalkundig zijn ze correct. Dat geldt ook voor de foto’s; proporties en lichtval ‘kloppen’ en hoewel de personages afkomstig zijn uit zeer uiteenlopende beelden zijn ze in hun nieuwe setting zichtbaar op elkaar betrokken.


     De beeldcollages functioneren niet alleen binnen de context van de krant, Wilmering heeft enkele ook als uitgangspunt gebruikt voor schilderijen, zijn eerste sinds twintig jaar. De voor-

stellingen zijn met behulp van inkjet op het doek aangebracht en deels met olieverf bewerkt. Het formele spel tussen de inkjetprint en de handmatige toets verlenen de doeken een abstrac-

tie die in de krantenfoto’s ontbreekt. Daarnaast spelen ook de monumentale afmetingen een belangrijke rol in de esthetische ervaring. In formaat evenaren de schilderijen de schutter-

stukken uit het Frans Halsmuseum, in de voorstelling vertonen ze een verrassende overeen-

komst met de genrestukken uit die tijd. Beide geven een uitvergroot beeld van wat de eigen tijd bezielt. Bij Wilmering is dat geweld, sex en islamofobie en net als in de schilderijen van Jan Steen komt de kunstenaar in zijn taferelen letterlijk om de hoek kijken om de toeschouwer de dubbelzinnige wereld van de voorstelling binnen te trekken.  


     Voor Heel Ander Blad zijn bestaande teksten en beelden verknipt, in Index zijn de 4500 krantenkoppen waaruit dit negendelige werk is opgebouwd, in tact gelaten en alfabetisch geordend. Streng in het gelid en samengesteld uit hetzelfde corps vuren de koppen een bombardement van korte mededelingen op ons af; een even betrouwbaar als zinloos register van het vluchtige nieuws. Voor zijn bewerkingen en reconstructies maakt Wilmering gebruik van een uiterst zorgvuldige en tijdrovende collagetechniek. Die werkwijze lijkt bijna een anachro-

nisme in een tijd waarin men met photoshop de werkelijkheid in een tel naar eigen hand kan zetten. Door zich te beperken tot wat feitelijk voor handen is wil Wilmering zich juist daaraan onttrekken. Niet alleen in het monnikenwerk dat de kunstenaar daarvoor heeft verzet, doet de tijd zich gelden. Ook de kijker wordt aangespoord om zijn tempo te vertragen. Alleen dan kan hij genieten van de subtiele kleurnuances van stukjes krantenpapier en gradaties inkt en alleen dan kan hij voortdurend nieuwe betekenisen en dubbele bodems ontdekken, maar tegelijkertijd zal hem het wat ongemakkelijke gevoel bekruipen dat hij de greep op wat hij ziet en leest duidelijk is kwijtgeraakt.  


Museum De Pont, 2009


about Journal


2006/09

project

Luuk Wilmering